Bijzondere waarnemingen najaar 2024
Het najaar. Dan gaan de alarmbellen af bij de vogelkijkers. Er beweegt vanalles en elke dag is nieuwe mogelijkheid om iets te ontdekken. De trek begint al gestaag in de zomer maar piekt écht in het najaar. Hieronder vind je een overzicht van wat er gezien werd bij ons.
SEPTEMBER
In het begin van deze maand werd er geoorde fuut gezien op de Callemoeie en de nieuwe plas in in Ruien. In Zulte zaten 5 lepelaars en tot 7 kleine zilverreigers. Koereiger werd gezien over Eke en in de Langemeersen bereikte het max. 13 ex. Daar kwam ook een purperreiger aan de grond en er vloog er ook een over St-D-Boekel. In Ronse werd regelmatig een juv. zwarte ooievaar gezien. Visarend kende deze maand een piek met maar liefst 45 verschillende waarnemingen. Wespendief schoof ook goed door. Bruine kiek kende enkele topdagen, waaronder 7-09, toen werden op aan de Tissenhove 79 ex geteld en aan de Loweg Mullem 63 ex. De eerste blauwe kieken doken ook op. Havik werd ook 5x gezien. Rode wouw werd 7x gezien en ook zwarte wouw werd nog gezien, doorgaans zeldzaam in najaar bij ons. De eerste smellekens flitsten ook voorbij. Een influx van ROODPOOTVALK in België ging ook bij ons niet onopgemerkt voorbij. Eveneens op 7-09 werden er 2 gezien over Franskouter, 1 ex over TTP Loweg en 1 langs TTP Tissenhovemolen. Op het einde van de maand werd er nog een 5e exemplaar gezien over Eine!Over de telposten vlogen deze maand ook verschillende goudplevieren en zelfs nog 2x MORINELPLEVIER: 1 over Franskouter (Hilbran V.) en 2 over Mater (Ludo VDL). Over Franskouter in Boekel vloog ook nog bontbekplevier en 2 STEENLOPERS (Hilbran V.). In Zulte werden bosruiter en 2 zwarte ruiters gezien.De knapste vondst van die maand moet wel de GRAUWE FRANJEPOOT geweest zijn aan de Callemoeie door Björn D.Het is nog maar de derde waarneming voor VA+, de eerste sinds begin jaren '70.De laatste kwartel van het jaar werd gezien in Dikkelvenne (HVE) op 20-09. Het was een erg goed voor deze soort in VA+ met waarnemingen uit 22 verschillende km-hokken. Oehoe begon ook opnieuw te roepen deze maand. In Welden was er een ringvangst van draaihals. Nog een paar late doortrekkers: een tiental waarnemingen nog van gierzwaluw (laatste 29-09 Nederzwalm), koekoek over TTP Loweg (7-09). Gekraagde roodstaart (7wnm), paapje (38wnm), tapuit (86wnm) en roodborsttapuit (34wnm) trokken door VA+ op weg naar zuid. Van die laaste soort zitten er natuurlijk ook lokale broedvogels tussen. In het kasteelpark van Nokere zaten 6 grote lijsters. Over St-Maria-Latem trok een zeldzame GROTE PIEPER (Hilbran V.). 3 DUINPIEPERS trokken over Franskouter (Hilbran V).
OKTOBER
In deze maand dendert de trein van de trekvogels volle bak verder. De aantallen spreeuwen, vinken en lijsters stijgen met de dag. Over St-D-Boekel vlogen 6 toendrarietganzen. Kraanvogels werden gezien over Nazareth (6ex) en Dikkelvenne (1 aud.). Een lepelaar rustte uit in Zulte. Kleine zilverreiger werd op 7 plekken gezien. In de Langemeersen werden tot 5 koereigers gezien.
Goudplevieren kwamen goed door deze maand en werden vanop de TTP's regelmatig waargenomen. Aan de Callemoeie kwam een bonte strandloper naar beneden.Bekende pontische meeuw, P4K0 uit Polen, voorzien van gele kleurring, werd regelmatig opgemerkt in de regio. De eerste geelpootmeeuw van het najaar kwam slapen aan de Callemoeie.
Visarend werd -op trek- nog 5x gezien over VA+ deze maand. Ook havik vond zijn weg naar de regio met 7 waarnemingen. Bruine kiekendief kende nog enkele topdagen qua doortrek in het begin van oktober, maar doofde langzaam uit naar het einde van de maand toe terwijl blauwe kiekendief logischerwijs een omgekeerde tendens kende, zij het wel in veel lagere aantallen dan bruine. Voor rode wouw is oktober ook een prima maand. Er waren 7 waarnemingen, trek. Voor buizerd bleef een échte piek uit qua doortrek. Smelleken kende een goede doortrek en werd 18x genoteerd. Een stuk meer in vergelijking met vorige jaren.
De oehoe's werden actiever en liet zich horen op minstens 5 locaties, allen in het zuiden van onze regio. Ransuil werd roepend gehoord in Machelen. Een middelste bonte specht werd gezien in Bachte.
BUIDELMEES, geen jaarlijke gast in onze regio, dook op in de Langemeersen. Lieven VDW zag er 5 ex kort neerstrijken. BLADKONING is de laatste 10 jaren ook (bijna) een jaarlijkse bezoeker. In oktober kregen we er 2 op bezoek: 1 in Lozer (Simon D.) ), 1 in St-M-Latem (Hilbran V.). Grote lijsters begint ook op trek steeds schaarser te worden met amper 6 waarnemingen, op doortrek. Beflijster kende halverwege de maand een doortrekpiek, met een max. van 12 ex over Eine. Koperwiek daarentegen trok wel normaal door. Roodborsttapuiten doken op in 6 km-hokken en tapuit in 7 km-hokken. Ringmussen worden steeds schaarser en lieten zich enkel nog in het zuidoosten van de regio.Een activiteit van de VWG werd opgevrolijkt met een waarneming van GROTE PIEPER (Nico G, e.a.) over Huise. Over Rozebeke vloog een barmsijs. Een Europese kanarie vloog over Eine. GRAUWE GORS dook op in Ruien (Lucia D) en St-D-Boekel (Hilbran V).
Boomleeuwerik doet het tegenwoordig goed. Het aantal broedparen in Europa stijgt, en dat ook is merkbaar aan de doortrek. 2024 is het jaar met de meeste boomleeuweriken (op trek) sinds 2000. Dit in schril contrast met zijn neefje de veldleeuwerik die steeds verder afneemt. Een opvallende mini-invasie van appelvink tekende zich duidelijk af met heel wat waarnemingen van deze soort. Ook in 2017 gebeurde dit.
Nu mindert de najaarstrek in intensiteit. De grote aantallen zijn voorbij getrokken. Hier en daar passeren er nog wat achterblijvers, maar verrassingen kunnen altijd.
Een kraanvogel werd gehoord over Strijpen. Verschillende goudplevieren trokken ook over de regio en kwamen soms eens naar beneden. Solitaire wulpen trokken over Eke en de Langemeersen. Bokjes werden gezien in Roborst en Ruien.
Op de Callemoeie kwam zwartkopmeeuw slapen, tot max. 7 pontische meeuwen en 2 geelpootmeeuwen. Ook een koereiger bleef er eens slapen.
Boven Deinze werd een overvliegende JAN-VAN-GENT gezien (Viviane L). Dit is nog maar de 3e waarneming ooit van deze zeevogel in VA+!
In het roofvogeldepartement noteren we 1x havik, nog 2 (late) bruine kieken, een 20-tal blauwe kieken, 5 rode wouwen en nog 3 smellekens. Het gros van deze waarnemingen betreft doortrek.
Over de Integra trok ook een velduil. In de Langemeersen bleef er een enkele dagen pleisteren. Oehoe's lieten zich ook enkele keren horen. Een middelste bonte specht was aanwezig in het St-Pietersbos te Ronse, waar ook zwarte specht zich liet horen. Verschillende grote lijsters waren nog on the move in het begin van de maand. Kramsvogels waren in oktober nog vrij afwezig, maar begonnen in november toch iets meer in beeld te komen. Roodborsttapuit werd nog opgemerkt op 3 locaties.
Over de Reytmeersen vlogen 2 ringmussen, de enige waarneming in november van de soort. Goudvink werd gezien in Meilegem en Ruien. Vorige winter kenden we een invasie van barmsijs, maar dat lijkt niet opnieuw te gebeuren met in november maar 3 waarnemingen.Foto: Grauwe franjepoot Callemoeie (Koen Verhoeyen)
Dimitri Van de Populiere
Foto: Grauwe franjepoot Callemoeie (Koen Verhoeyen)