01-03-2021 door DVDP

Bijzondere waarnemingen winter 20-21

Van zacht naar kletsnat en afsluiten met een stevige winterprik en een vroege lente. De capriolen van de winter brengen altijd beweging in de vogelwereld. Het zal jullie wellicht niet ontgaan zijn dat de koude in februari veel vorsttrek op gang bracht van o.a. kieviten, snippen, goudplevieren, lijsters,leeuweriken,  … . De verwachte zaagbekken en duikeenden bleven opvallend uit.     De laatste maand van het jaar bracht ons de eerste zwarte zee-eend (NVW) in de regio sinds 2002. Het vrouwtje bleef een kleine drie weken aanwezig op de Tweelingsputten te Eke, waar ook een grote mantelmeeuw gezien werd (TMA). Een grote groep van 180 kolganzen vloog over Eke (PDS). Een zwartkopmeeuw (BDE,NGE) kwam slapen op de Donk te Oudenaarde. Een kraanvogel (OCO) vloog over Zulzeke. In de Langemeersen te Petegem zat een kleine zilverreiger (EHA). Grote lijster, tegenwoordig een zeldzaamheid geworden, dook op in Etikhove (JCO), Elsegem (PVDB) en Ouwegem (JaVH). In en rond het Hotondbos te Ronse werd appelvink en goudvink gezien (XTE).   In januari dook er een parelduiker op de Tweelingputten te Eke (NVW). Deze zeldzaamheid (laatste in 2008) verdween helaas snel.  Op de Callemoeie te Nazareth zat de hele maand een geoorde fuut..  In de Scheldevallei tussen Eke en Oudenaarde werd grote mantelmeeuw verschillende malen opgemerkt.  Over Mullem vloog een rode wouw (JDW). Te Berchem werd een smelleken opgemerkt (MDB). Eind januari zaten er 6 brilduikers (LBA) op de Donk te Oudenaarde, die de dag nadien opdoken op de Tweelingsputten te Eke. Grote lijster  werd gezien in Deurle, Asper , Kruishoutem en Kwaremont. Een appelvink werd gezien in Opbrakel (KTA). Goudvink dook op in Opbrakel, Ronse en Bavegem. Kleine barmsijs werd gezien in St-M-Latem (JaVH) en het Parkbos te Lierde (LNE).     De stevige winterprik in februari bracht zoals eerder gezegd een serieuze vorst- en sneeuwtrek op gang. Kieviten die enkele dagen er voor nog dapper naar noord vlogen, moesten met bevroren pootjes halsoverkop terugkeren. Snippen vielen als ijsblokjes uit de lucht. Opvallend veel boomleeuweriken werden ook opgemerkt. Als vogelkijker is dit altijd een heerlijk fenomeen om gade te slaan. Maar dan wel met een dubbel gevoel, want veel van die diertjes lijden zwaar onder de omstandigheden.     Een witoogeend (BDM) bezocht in februari de Callemoeie, waar de geoorde futen ondertussen met 2 waren. In Dikkelvenne werd een kleine zilverreiger (JaVH) gezien. Een grote mantelmeeuw vloog over Mullem (DDG). Rode wouw werd op 7 locaties gezien. Zwarte specht liet zich zien in Eine (DDG) en het Kluisbos (CWI).  Een klapekster (JaVH) in Zulzeke lokte heel wat kijklustigen. Voor velen onder ons was dit de eerste in de regio.  Eind februari lieten zich toch enkele grote lijsters horen van op een zangpost (oef). Een appelvink bezocht een voederplaats bij het Kluisbos (LDC). Goudvinken werden gezien in Parkbos Lierde (MDK) en Herzele (DVDB).  Heel verrassend was de vondst van 6 fraters (DDG) tussen een groep kneus in Huise. Dat was toch ook al weer 12 jaar geleden. 5 Kleine barmsijzen werden gezien aan het Wallebos in Ename (MLU) en 2 aan de Callemoeie (WSI). Een Europese kanarie (TLI) vloog langs het Kluisbos. Op het einde van de maand kwam ook de kraanvogeltrek op gang. Verschillende groepen werden gezien. De grootste groep was 36 ex over Ronse (PMO) die ook boven Horebeke werden gezien (FHE).     De winterslaapplaats van meeuwen werd door BDE en NGE regelmatig geteld. Daar kwam het tot max. 10 pontische meeuwen tegelijkertijd, een record. Dat was ook het hoogste aantal voor een slaapplaats in Vlaanderen deze winter. Ook geelpootmeeuw (max. 3) en zwartkopmeeuw werden regelmatig gezien. Grote mantelmeeuw kwam er ook een paar keer slapen.     Tot max. 3 grote zaagbekken verhuisden deze winter regelmatig tussen de Callemoeie en de oude Leiearmen in Deinze. Bokjes werden regelmatig gezien, zeker tijdens de winterprik. Op de Snippenweide te Eine zaten tot 23 ex (DDG). Een gerichte inventarisatie van oehoe bracht min. 5 koppels aan het licht, vooral in de zuidelijke bossengordel van de regio. De vaste winterroest van ransuil in Zingem telde tot max. 12 ex.  De middelste bonte specht is in onze regio niet meer de zeldzaamheid die het ooit was. Deze winter werd de soort op 12 locaties gezien. Havik werd eveneens op een tiental locaties gezien. Blauwe kiekendief, een vaste wintergast, werd ook regelmatig opgemerkt, met max. 3ex in de Langemeersen Petegem (LVDW). Roodborsttapuit overwinterde op minstens 20 locaties in de regio.     Foto: zwarte zee-eend door LNE

01-12-2020 door DVDP

Bijzondere waarnemingen najaar 2020

Het najaar: de dagen worden korter en frisser (al moeten we de laatste jaren dat met een korreltje zout nemen). Het sein voor heel wat soorten om de grote trek aan te vatten. Het heeft iets magisch en surreëel hoe een vogeltje van een paar gram zoals bv. de bosrietzanger elk jaar opnieuw de Sahara doortrekt naar Oost-Afrika. Welke bijzondere waarnemingen werden er gedaan in onze regio?

In september is voor enkele soorten de trek al volop bezig. De gierzwaluwen zijn al weg. De wespendieven vertrekken. 3 geoorde futen lieten zich zien op de Callemoeie (TNA). Daar werd ook een zilverplevier gezien (NVW), net als in Petegem-Leie (EDV). Deze kustsoort wordt zelden gezien bij ons met slechts 7 waarnemingen sinds 2000. Ook bonte strandlopers lieten er zich af en toe bewonderen, net als een grote mantelmeeuw (WSI), een dwergmeeuw (NVW), een zwarte stern (LNE), een lepelaar (JDW), een kleine zilverreiger (BDE, TNA) en kruisbek (NVW). Op de Tweelingsputten in Eke verbleven 3 dwergmeeuwen (TMA) na een najaarsstorm. Een zwarte ooievaar vloog over St-Denijs-Boekel (AGO). 2 kleine zilverreigers baanden hun weg over Zingem (DVDP). Visarenden werden gezien in Eine, Petegem, Bachte-Maria-Leerne en Zulte. Havik werd gezien in Wannegem-Lede (NVW) en Dikkelvenne (DDS). In Hillegem vloog een blauwe kiekendief over (WDG). Een velduil vloog over Astene (KVE, VLO). In het Paddenbroek te Berchem riep een draaihals (TLI). In het Kluisbos werd een middelste bonte en zwarte specht gezien (CVDG). Een smelleken joeg op Franskouter in Boekel (HVE). Roepende bladkoningen werd in Eine (DDG) en Nederename (BDE) gehoord. Deze voorheen zeldzame soort duikt steeds vaker op bij ons. Een beflijster werd gezien in Sint-Lievens-Houtem (PHE). Grauwe vliegenvangers werden gezien in Zingem (CDM) en Ronse (RWE). Bonte vliegenvangers op doortrek werden opgemerkt in Hundelgem (DKA), Gavere (JaVH) en Eine (DDG). Gekraagde roodstaart dook ook op op 7 locaties binnen de regio. Ook paapjes op doortrek werden op verschillende locaties gespot. Een duin- en roodkeelpieper trokken over Franskouter alsook een ortolaan (HVE).

In oktober vond ook Eurobirdwatch plaats waarbij zoveel mogelijk trektelposten over heel Europa tegelijkertijd bemand worden. Ook onze regio droeg zijn steentje bij. De telposten in Mater (Hoge Dumpel) en Machelen langs de Leie werden van tellers voorzien. Voor de gelegenheid werd ook de oude telpost op de Hotond terug nieuw leven ingeblazen. De trektelpost van wijlen Geert Colembie werd ook enkele keren bemand, al moesten we het helaas stellen zonder Geerts expertise.

In oktober zat er een toendrarietgans (DVDP) op de Donk in Oudenaarde. Verschillende groepen kolganzen werden op doortrek gezien. De grootste groep: 44 ex TTP Hoge Dumpel (LVDL). Op de Weiput te Zingem zat nog een zomertaling (BDE). Een brilduiker en een zwarte stern zaten op de Tweelingsput in Eke (TMA). Een bontbekplevier (JDW) bezocht de Callemoeie net als nog enkele bonte strandlopers, waaronder 5 ex (WSI) in het begin van maand. Bokjes werden gezien in de Snippenweide (DDG), Eine/Hermelgem (GGO) en de Grootmeers in Zingem (BDE). Een zwarte ooievaar ruste even uit in de Langemeersen te Petegem (BHE). Een koereiger, al de derde dit jaar, trok over Oudenaarde (NGE). Een purperreiger werd opgemerkt vanop TTP Hotond en er vloog ook eentje over de Reytmeersen (ADV). Een kleine zilverreiger zat aan de centrale in Ruien (LDC). Halverwege de maand oktober was er een opvallende buizerdtrek, met enkele dagen na elkaar grote bellen die vaak heel hoog overtrokken. Grootste bel: 52 ex (DDG), hoogste dagtotaal: 114 over TTP H. Dumpel. Haviken werd gespot over Kwaremont, Semmerzake, Eine, Mater en Hillegem. Er waren ook 7 waarnemingen van blauwe kiekendief en een 20-tal rode wouwen. De immer imposante zeearend vloog over Oudenaarde (NGE), de tweede dit jaar. Een juveniele steppekiekendief werd gezien op Franskouter (HVE). Velduilen trokken over Semmerzake (TMA), Deinze (KVE), Schorisse (LNE, BDE, LVDL, TNA) en Petegem (LVDW). Een zwarte specht werd opgemerkt in het Parkbos/Uilenbroek te Lierde (LNE). Smellekens in Petegem-Leie, Mater en Eine. In Zingem werd nog een bladkoning gehoord (JaVH). Appelvinken werden tot drie keer toe gezien over Sint-Maria-Latem (HVE). Een kleine barmsijs vloog over Eine (DDG). Een kruisbek vloog langs de Hotond (XTE). Een ijsgors over Franskouter in Boekel (HVE).
De meeuwenslaapplaats aan de Callemoeie leverde tot max. 6 pontische meeuwen op , 2 geelpootmeeuwen en 2 zwartkopmeeuwen. (BDE, NGE).

In november zwakt de trek wat af. De grote meute is gepasseerd, maar de beweging stopt nooit helemaal. Zo werd over Asper een groep van 33 kleine rietganzen gezien (JaVH). Ook enkele groepjes kolganzen werden nog op verschillende locaties overvliegend gezien. Op de Callemoeie zat een middelste zaagbek (NGE) en een geoorde fuut (EDV). Een andere geoorde fuut zat op de Tweelingsputten te Eke (TMA). Een kraanvogel vloog over Bos t’Ename (PBL). Het aantal waarnemingen van blauwe kiekendief gaat in november ook crescendo, verdeeld tussen trekkers en pleisteraars. Daartussen ook nog 9 waarnemingen van rode wouwen. Een smelleken werd 2x gezien rond TTP Hoge Dumpel (LVDL, LDV). In het zuiden van de regio werd de oehoe ook opnieuw gehoord. De winterroesten van ransuilen raken stilletjes aan ook meer gevuld, al is het aantal roestplaatsen wel sterk teruggelopen in de laatste jaren. De middelste bonte specht, mibo in vogelkringen, werd in Bos Terrijst gezien (FDW). Een zwarte specht werd in Zulzeke gezien (GBO). Een erg late beflijster vloog nog over Michelbeke (DBO). De enige waarneming van de ooit algemene grote lijster was nu te vinden in een tuin in Etikhove. In het Paddenbroek in Berchem vlogen 2 appelvinken over (TLI) en aan de Bolveerput te Semmerzake zat er ook eentje (TMA). In het Paddenbroek werd ook een zeldzame Siberische tjiftjaf geringd (TLI).

Foto: Siberische tjiftjaf door TLI.