06-12-2012 door DVDP

Telposten breken records

De tellers op onze trektelposten mogen terugkijken op een geslaagd najaar. Vogelkijkers kwamen vaak ogen en oren te kort om alles te kunnen registreren. Dit fenomeen was merkbaar over het hele land. De commentaren van op de Vlaamse telposten logen er niet om: ongezien, verbijsterend, overweldigend. Zo zullen 18, 19 en 20 oktober 2012 de annalen ingaan als de dolle driedaagse. Zelden trokken zoveel vogels op zo’n korte periode over Vlaanderen. Op het eind van deze drie dagen stond de teller op 2.453.854 vogels. Nooit vertoond! 
Regiorecords 
De telposten uit onze regio werden uiteraard ook bemand. Vanaf half augustus tot begin november stonden er zowel tellers aan de Leystraat op de grens tussen Huise en Wannegem als aan de Vinkemolen in Zwalm. In totaal kwam men in de Leystraat aan 106 trekteluren en aan de Vinkemolen 152 uren, dit in begin november. Bij het aantal getelde vogels houden de posten elkaar in evenwicht. 40 870 vogels werden geteld en genoteerd in Huise. In Zwalm kwam men aan 37 658.   Maar welke records zijn er nu gesneuveld? Op zaterdag 20 oktober kwam men in Huise aan 4.713 overvliegende vinken na 6 uur tellen. Zo werd het 23-jarige regiorecord verbroken (’89: Wannegem: 3.900 ex; GCO).   Aan de Vinkemolen verbrak men het record van boomleeuwerik. Op 14 oktober noteerde men in totaal 57 vogels, een nieuw regiorecord. Aan de Leystraat werden er op 6 en 20 oktober respectievelijk 41 en 48 boomleeuweriken geteld, goed voor een derde en tweede plek. De veldleeuweriken kwamen ook massaal aangevlogen uit het noorden. Op 20 oktober telde men in Huise tot 2.927 vogels.   Ook de graspiepers zorgden voor een nieuw record. Op 30 september werden er aan de Leystraat 1.474 piepers geteld.  De lijsterachtigen trokken ook goed door. Zanglijsters braken net geen record, maar bij de koperwieken kwam men tot 1.617 exemplaren op 26 oktober in Huise.   Houtduiven en spreeuwen vlogen ook in grote aantallen door. In Zwalm telde men op 4 november tot 5.426 houtduiven. Op 20 oktober werden er 3.423 overtrekkende spreeuwen genoteerd in Huise.   Aan de Vinkemolen deed men een zeer verdienstelijke poging om het record van buizerd te verbreken, maar men strandde met de meet in zicht. Op 27 oktober kwam men tot 79 doortrekkers. In 2010 telde men tot 83 doortrekkers in Wannegem. De beweging van enkele mezensoorten was ook erg opvallend. Zo doken overal zwarte mezen op. Bij de pimpel- en koolmezen is er zelfs sprake van een invasie.   
Spetters 
De records op de telposten waren nog niet bevredigend genoeg voor de tellers. Men haalde ook nog eens enkele spetters uit de lucht.   Zwarte ooievaar, velduil, grote pieper, duinpieper, roodkeelpieper, ortolaan en ijsgors werden waargenomen in Huise. In Zwalm deden een mannetje steppenkiekendief, zeearend en duinpieper de harten sneller slaan.   Verder passeerden ook nog bruine en blauwe kiekendief, rode wouw, visarend, smelleken, ooievaar, grote zilverreiger, beflijster en Europese kanarie de revue. 
Goed nieuws? 
Zijn de hoge aantallen van dit najaar goed nieuws? We mogen best wel vrolijk worden van zo’n overweldigend natuurfenomeen. Maar gaat het goed met al deze soorten in België? Het antwoord is eerder negatief. Een concreet voorbeeld: op drie dagen tijd passeerden over ons land 362.533 veldleeuweriken. Voor Vlaanderen wordt de totale broedpopulatie echter maar geraamd op 9.000 à 11.000 (cijfer uit 2000 -2002), voor Wallonië zijn dat 23.000 broedparen (cijfer uit 2001-2007), samen goed voor maximaal 34.000 paartjes. De vogels die hier passeerden zijn vogels die ten noorden of ten oosten van ons broeden In België gaat het immers slecht met de veldleeuwerik door de intensivering van de landbouw en de veranderingen in het landelijk landschap.   Een verklaring voor deze uitzonderlijke trek is niet eenduidig. Een geslaagd broedseizoen in Scandinavië, gevolgd door een voedseltekort is een van de hypotheses van deze massale trek.  Wil je op de hoogte blijven van het trektellen? Bezoek dan www.trektellen.org. Wil je volgend najaar zelf komen meetellen, hou dan het forum in de gaten op www.natuur-forum.be.   
Bronnen: www.natuurbericht.be
                  www.vwg-vlaamseardennenplus.be
                  www.trektellen.org
                 Zijn er nog vogels (Luc Menschaert, 1991)
Foto: Vinkemolen, Zwalm (Paul Vandenbulcke)  

30-10-2012 door DVDP

Telposten scoren met zeearend en grote pieper