07-03-2019 door DVDP

Bijzondere waarnemingen VA+ winter 18-19

Na de zeer lange nazomer snakten we haast naar koning Winter. Welke vogels zou die meebrengen? Kregen we eindelijk nog eens wat leuke aantallen watervogels te zien op onze watervogeltellingen? Beweegt er wat op de akkerwoestijnen of is het opnieuw huilen met de pet op voor de “stakkers van de akkers”?

Wel, de roodkeelduiker die in november op de Schelde zat ter hoogte van Ruien en Avelgem, bleef nog enkele dagen in december ter plaatse. Er was in deze maand ook wel wat beweging bij de kolganzen. Verscheidene groepen werden overvliegend gezien. 2 kleine zilverreigers vlogen over Oudenaarde begin december (DDG). Op 2-12 werd een rode wouw gezien over Sint-Maria-Latem (HVE). Op de Snippenweide zaten 5 bokjes (DDG, e.a.) en een zeldzaam baardmannetje werd gehoord in het Dal op Oudejaar (DDG).

2019 begon alvast met wat opwinding. Op Nieuwjaar werd een roodhalsgans gezien op de Taerwemeersch in Semmerzake (TMA). Een fantastische soort uit het verre Siberië, ware het niet dat bij deze gans vaak verwilderde exemplaren zijn uit kweekcollecties. Wat met deze? Niemand kan het zeggen. Ze dook nog een paar keer op op dezelfde locatie gedurende deze maand. Verder bracht het nieuwe jaar ook een eerstejaars topper op de Schelde tussen Zingem en Eke (BDE, e.a.). Dit is tegenwoordig geen jaarlijkse gast meer in de regio VA+. Op de Leie tussen Deinze en Zulte werden regelmatig grote zaagbekken gezien, tot max. 4 ex. Een roerdomp (ABO) liet zich zien aan het rietveld in Ruien. Middelste bonte spechten lieten zich horen in het Kluisbos en het Burreken. Een bokje werd gezien in Deinze (RDS). Overwinterende roodborsttapuiten verkozen Deinze, Zulte, Herzele, Petegem en Melden als verblijfplaats. Goudvinken werd gespot in Ronse (BHE, TNA).

Tijdens de winter staan de watervogeltellingen in het midden van elke maand ook op de agenda van de vele vrijwilligers uit onze regio. Wat velen zullen beamen is dat de aantallen overwinterende watervogels serieus zijn gedaald. Oorzaak? O.a. het klimaat. Waarom nog veel risico’s nemen over ver te vliegen en energie te verspelen als het in het noorden van Europa (Noord-Nederland, Denemarken, …) toch niet meer zo koud wordt? Een extreem voorbeeld is de tafeleend. In vergelijking met 2010 zijn het aantal tafeleenden in de regio met ong. 75% achteruit gegaan (bron: waarnemingen.be). Al spelen er bij deze duikeend nog andere factoren ook mee zoals de achteruitgang van de totale Europese populatie.

Het tuinvogeltelweekend van Natuurpunt zou ons wat meer inzicht moeten geven hoe het met de merel gesteld is. Wel, niet goed, zo blijkt. De merel werd maar in een goeie 70% van de tuinen gezien. Een achteruitgang die iedereen al was opgevallen. De reden? Het Usutu-virus en het klimaat (Scandinavische merels blijven noordelijker overwinteren). De winnaar was trouwens de vink.

In februari was het plots gedaan met koning Winter. Op wat sneeuwdagen na, was hij trouwens toch ook maar wat gemiddeld bezig in december en januari. De lente was er plots. Halverwege februari was er geen houden meer aan. Het vogelconcert in de ochtend werd dag na dag uitbundiger. Zelfs de tjiftjaffen wisten met hun hormonen geen blijf en begonnen al luidkeels te tjiftjaffen. Wat zou je willen met maximumtemperaturen die dubbel zo hoog waren als normaal. Overtrekkende ooievaars en kraanvogels (grootste groep: 60 ex over Sint-Blasius-Boekel door RJA) zetten het lentegevoel nog wat kracht bij. In de Scheldemeersen in Eine werd een kwak gezien (DDG) en in Eke vloog een koereiger over (JVE). Goudplevieren werden gezien in Munkzwalm (LNE). In het Kluisbos (XTE) en Sint-Pietersbos (DDG) werd appelvink gezien.

Het bleek ook een betere winter te zijn voor de blauwe kiekendieven, er werden er in vergelijking met de vorige winter dubbel zo veel gemeld (80 t.o.v. 35). Havik werd gezien in Lierde, Asper, Ruien, Berchem, Zulzeke en Astene. Smelleken dook op in Wannegem-Lede, Nazareth, Sint-Denijs-Boekel, Opbrakel en Ooike.

Afsluiten doen we met een stukje over uilen. In Oeselgem (ECO) en Zingem waren er roestplaatsen van ransuil. Oehoe lijkt vaste voet aan de grond te krijgen in de streek. Na het ingenomen territorium in 2018, is de soort in 2019 ook opnieuw aanwezig. 20 jaar na het vorige grootschalige inventarisatieproject van steenuil, is er een reboot van het project. Ook in onze regio doen vrijwilligers hun best om de verspreiding van deze iconische soort van ons landschap in kaart te brengen. Zo kunnen we vergelijken met 20 jaar geleden. Benieuwd naar de uitkomst.

Terwijl je dit leest, komen er elke dag nieuwe zomergasten toe. Benieuwd of we dit jaar nog een zomertortel te zien krijgen in onze streek.

Foto: vr. blauwe kiekendief in de Langemeersen door Lieven Van De Weghe

21-01-2019 door DVDP

Amerikaanse wintertaling waarneming van het jaar 2018

De Amerikaanse wintertaling die in het voorjaar in de Kaaimeersen te Meilegem zat, werd door de leden van de VWG VA+ verkozen tot waarneming van het jaar 2018. De vogel werd ontdekt door Jan Verhoeye. Het was de allereerste waarneming van de soort in de regio. De oehoes uit Ronse kaapten de tweede plaats weg (IJA). Op plaats drie eindigde de grote karekiet die ontdekt werd door Luc Menschaert aan de Weiput te Zingem. De taling is de achtste laureaat op de erelijst. Deze is ondertussen al aangedikt tot een lijst om duimen en vingers bij af te likken. 2011: 8 morinelplevieren, Ooike (Geert Colembie)
2012: Breedbekstrandloper, Zingem (Alexander Devos)
2013: Bruine boszanger, Eine (Davy De Groote)
2014: 40 kraanvogels, Petegem (Ludo Van der Linden)
2015: Ijsduiker, Eke (Tim Mathys)
2016: Sneeuwgors, Huise/Wannegem (Geert Colembie)
2017: Iberische tjiftjaf, Volkegem (Nico Geiregat)
2018: Amerikaanse wintertaling, Meilegem (Jan Verhoeye) Foto: Amerikaanse wintertaling te Meilegem door Herman Blockx