10-01-2024 door DVDP
Grauwe kiekendief wint de award
Woensdag 1-01 hielden we onze nieuwjaarsbijeenkomst. We telden 40 aanwezigen. Ons rijk gevulde programma kon duidelijk heel wat mensen bekoren. Of waren het de hapjes en drankjes?
Voor de pauze vertelde Viviane Lootens ons het verhaal van de ooievaar in Vlaanderen en de situatie in onze regio, VA+. In de Brielmeersen te Deinze broedden in 2023 6 paartjes. Bijzonder interessant allemaal en voorzien van prachtige tekeningen gemaakt door Viviane zelf.
Pieter Blondé kwam de nieuwe natuurboerderij van Bos t'Ename voorstellen. Hoe zou die zo vogelvriendelijk mogelijk ingericht kunnen worden? Er werd meteen een werkgroepje leven ingeblazen.
Tijdens de pauze kon er gezellig bijgepraat worden met een natje en een droogje.
Dan was het de beurt aan het jaaroverzicht. We mochten twee nieuwe soorten voor de regio verwelkomen: 2 alpengierzwaluwen die kort te zien waren in Ruien (Lucia) en een overvliegende bastaardarend in Kruishoutem (Billy). Een hele reeks zeldzaamheden passeerde de revue zoals drieteenmeeuw, verschillende hoppen, grauwe kiek, grijze wouw en zo veel meer. Een territorium van grauwe klauwier deed dromen van een broedgeval. Een 2e territorium van woudaap in 3 jaar deed daar eveneens van dromen. Enkele bijzondere broedvogels werden uitgelicht zoals de slechtvalk, oehoe, kokmeeuw (nieuwe broedvogel sinds 2022), enz. Helaas is er in zo'n jaaroverzicht ook minder goed nieuws te vinden. Soorten die we kwijt zijn, zoals de matkop en zomertortel, ... en soorten die razendsnel achteruit gaan (geelgors, veldleeuwerik, ringmus, ...).
Dé afsluiter van de nieuwjaarsbijeenkomst is natuurlijk de verkiezing van de mooiste, zeldzaamste of gewoonweg leukste (bevestigde) waarneming van het jaar. Het is al de 13e editie van de Gerard Mornie award. Het lijstje is al behoorlijk indrukwekkend.
De topfavorieten voor deze editie waren de drieteenmeeuw, bastaardarend, pleisterende grauwe kiekendief en grijze wouw. Hoe is het geëindigd?
Op de vierde plek eindigde de grijze wouw (2e voor VA+, Gavere, Wim DM).
Plek 3 was voor de zeldzaamste van de laureaten: de overvliegende bastaardarend (1e voor VA+, Kruishoutem, Billy H).
De zilveren plak was voor de jonge drieteenmeeuw (1e twitchbare voor de regio sinds de jaren '80, Nazareth, Eric D).
De hoofdvogel was dus het pleisterend mannetje grauwe kiekendief in de Langemeersen te Petegem. De minst zeldzame van de vier en een bijna jaarlijkse gast, maar deze was wel een écht showbeest. Meerdere dagen aanwezig en supergoed te zien. Dat scoort bij het publiek.
Proficiat Lieven Van De Weghe en Dirk Pouleyn die de kiek tegelijkertijd ontdekten.
Tot de volgende keer!
01-12-2023 door DVDP
Bijzondere waarnemingen najaar 2023
Het najaar is een fascinerende tijd voor vogelliefhebbers vanwege de vogeltrek. Zomergasten vliegen naar warmere gebieden, terwijl noordelijke soorten ons passeren. Trektelposten worden bemand. De blik op het noorden gericht. Benieuwd naar wat er allemaal te zien was in VA+ van september tot november? Dat kun je hieronder ontdekken.
In september vloeit de zomer langzaamaan over in het najaar. Steltlopertjes beginnen al vroeg aan hun trek. Op de terreinen van de oude centrale in Ruien dook
bontbekplevier,
bosruiter en
bonte strandloper op (TNA). Ook een juv.
KWAK (JDW) en
GRASZANGER (JDW) werden er ontdekt. De Callemoeie, ook steeds goed voor steltjes, trok
bonte strandloper (BDE),
kemphaan en een voor het binnenland zeldzame
STEENLOPER (JDW) aan. Het is voor VA+ nog maar de vierde waarneming sinds 2000. Eveneens aan de Callemoeie verbleven de hele maand verschillende
purperreigers, een soort die we meer en meer te zien krijgen. Een
KROONEEND (JMK) werd ontdekt op de oude Leie te Deinze en verhuisde nadien ook naar de Callemoeie. Over Rozebeke trokken 2
ZILVERPLEVIEREN en een juv.
ROODPOOTVALK (HVE). Over Etikhove trokken 7
MORINELPLEVIEREN (DVH). Een
DUINPIEPER werd gezien in Roborst (BDE). Over Eine trok een kraanvogel en een
KWAK werd gezien aan het Dal te Heurne (DDG). Een grote groep van 27
KOEREIGERS trok over Machelen (JVDV), net als een
kleine zilverreiger (EDV).
DRAAIHALS werd gezien in Zulzeke (DVH) en Eke (CSN, KPE). De enige 2 waarnemingen van
middelste bonte specht in het najaar werden in deze maand gedaan: Bouvelobos (FTJ) en Ingelbos (TNA, LDC). In Ronse werd een jonge
goudvink gezien (XTE) en er was ook opvallende trek van
kruisbek met een max. van 26 ex over Lozer (SDE).
Paapjes (44 wnm) kennen deze maand ook hun piek van de trek. De laatste
grauwe vliegenvangers van dit jaar werden gezien in Boekel (WBR).
Dé zotste waarneming van september moet wel de 2e KJ
BASTAARDAREND zijn. De vogel werd ontdekt over de Gentbrugse Meersen en dankzij WhatsApp-communicatie opgepikt over onze regio door BIH over de E17 in Kruishoutem. De vogel werd gevolgd van Gent tot in Harelbeke. Daar deed hij/zij ongeveer 2 uren over en volgde de lijn van de E17. Het is de allereerste waarneming voor VA+, de 13e aanvaarde voor België.
In oktober lopen de aantallen op de trektelposten doorgaans op. Vinken en lijsters dikken die voornamelijk aan.
KLEINE RIETGANZEN, geen evidentie voor het binnenland, vlogen over Machelen (16 ex, EDV) en Meilegem (10ex, USA). De eerste
kolganzen werden ook opgemerkt met o.a. een grote groep van 80 ex over St-Lievens-Houtem (ASE). Aan de Callemoeie kwamen 2
bonte strandlopers even uitrusten (BDE). In Eke werd een
bokje op foto gezet (KPE). Een
KWAK vloog over de Snippenweide (DDG).
KOEREIGER kwam 3x in de tabellen met een max. van 19 ex in Ruien (PVDV). Over Asper vloog een 2e
ROODPOOTVALK van dit najaar (JaVH). Over TTP Hoge Dumpel Mater vloog een
GROTE PIEPER (NGE).
Beflijster werd gezien over Eke (CSN) en Zingem (DVDP).
Europese kanaries vlogen over Eke (WDM) en Mater (NG). Aan de Kaaihoeve te Meilegem werd nog een
BLADKONING gezien (SFE).
In november wordt het rustiger, maar winterprikken in het hoge noorden of najaarsstormen op de Noordzee kunnen nog voor verrassingen zorgen. Zo doken er 2 jonge
ZWARTE ZEE-EENDEN op op de Tweeling te Eke (NVW). Nog maar de 4e waarneming sinds 2000, maar opvallend, wel de 3e in 4 jaar. Op dezelfde plas werd ook nog
geoorde fuut (CSN) en man.
grote zaagbek (DVDP) ontdekt. Een vrouwtje werd ook nog gezien op de Callemoeie (NVW) en nog een man op de Donk (TNA). Daar werd dan ook nog een
NONNETJE (BHE) gezien. Ondergelopen Langemeersen trokken 4
dwergmeeuwen aan (NGE), waar ook 2
kemphaantjes (BDE) zaten. In Godveerdegem werd een
bokje opgestoten (JDH). Een
VELDUIL werd opgemerkt in Grotenberge (KVO). Naar het einde van de maand toe werd ook duidelijk dat er een influx van
barmsijzen bezig was. Er stroomden veel waarnemingen binnen. In het V.K. zaten ook duizenden
PESTVOGELS. Eentje vond zijn weg naar VA+ en vloog over Roborst (HVE). Over Nederbrakel vlogen 22
kraanvogels (VDM).
Op de meeuwenslaapplaats aan de Callemoeie werden volgende maxima genoteerd: 3
zwartkopmeeuwen, 4
pontische meeuwen en een
geelpootmeeuw (BDE, NGE).
Voor
lepelaar was het een goed najaar met mooie trek vanaf half oktober met verschillende waarnemingen.
Goudplevier werd elke maand opgemerkt met een duidelijke piek in november. Over de gehele periode werden ook 12 verschillende
visarenden gezien, 14
blauwe kiekendieven en 18
rode wouwen, 17
smelleken gezien, voornamelijk op trek.
Havik werd ook 16x gezien, mix tussen trek en lokale, rondzwervende dieren. Roepende
OEHOE’s werden elke maand genoteerd.
Zwarte specht werd gezien rond de Schelde in Eke/Semmerzake (CSN, KPE), Muziekbos (JNE), St-Pietersbos (XCO) en kasteel Kruishoutem (WSI). Er werden ook opvallend veel
boomleeuweriken geteld, zowel op trek als pleisterend. Het lijkt het beste jaar ooit voor die soort.
Appelvink werd 5x gezien.
De toestand van
ringmus en
geelgors was al langer dramatisch bij ons. Maar nu begint ook
veldleeuwerik te zakken in aantallen.
Matkop zijn we zo goed als kwijt: geen enkele bevestigde waarneming in het najaar van 2023. Het is ook nog zoeken naar de eerste grotere winterroest van
ransuil.
Grote lijster houdt min of meer stand, hetzij in zeer kleine aantallen.
Bedankt aan alle waarnemers.
Foto: barmsijs te Berchem (Thijs Lietaer)
09-09-2023 door DVDP
Bijzondere waarnemingen zomer 2023
Juni, gierenmaand. Dat weten we ondertussen al een aantal jaren. Zo goed als jaarlijks krijgen we rondzwervende dieren uit het zuiden op bezoek in België. Ook in VA+ pikten we een ferm graantje mee. Zo zag WDE op 9 juni een groep van maar liefst 14
VALE GIEREN overvliegen in Zegelsem. Daags nadien werd de groep teruggevonden in een bosje ten zuiden van Brakelbos, net over de taalgrens in Flobecq. Het is al het vierde jaar op rij dat er vale gieren worden gezien in VA+. Het record blijft staan op de gigantische groep van 97 ex in 2007 over Mater (BHE), nog steeds de grootste groep ooit in België. Begin juni werden over Berchem ook 2
BIJENETERS opgemerkt door NGE. Een soort die ook al bijna jaarlijks wordt gezien bij ons in de zomermaanden. Het blijft wel wachten op de eerste pleisteraars. Een late
DUINPIEPER werd nog gezien door DDG in Eine op 4 juni. In de omgeving van de Schelde tussen Oudenaarde en Heurne werd tot 3x toe op enkele dagen tijd een
KWAK gezien/gehoord (LVDW, JVDB). Het mannetje
GRAUWE KLAUWIER die een territorium innam in Ronse zou bezoek gekregen hebben van een vrouwtje( LVA), maar verdween nadien van de radar. Een tweede zangpost van
SNOR in de Heurnemeersen werd ontdekt door ADV, deze keer in de Snippenweide.
Aan de Callemoeie werden nog 3
zwarte sterns gezien (EDV). Jonge
pontische meeuwen werden gezien in Roborst en Dikkele (HVE). 3
lepelaars vlogen over Grammene (EDV). .
Purperreigers vlogen over Heurne en Erwetegem (DDG, GVV). Een
visarend over Kruishoutem (JDH). Een erg laat vrouwtje
blauwe kiekendief werd regelmatig opgemerkt tussen de Langemeersen en de Koppenberg.
Rode (3) en
zwarte wouwen (4) lieten zich ook zien.
Zwarte specht liet zich zien in het Kluisbos en in Mullem.
De
WOUDAAPJES in Oudenaarde werden nog steeds opgevolgd. Het koppeltje bleef aanwezig tot in augustus. Jongen werden niet gezien maar het is aannemelijk dat er een broedgeval plaats vond. Er is ook nog ander leuk babynieuws te melden. De
visdiefjes op het Dal hebben een jong, maar verloren er ook jammer genoeg eentje. Het enige broedsel in VA+ dit jaar? In 2022 was de
kokmeeuw de nieuwste broedvogel voor VA+ met 1 broedsel. In 2023 kunnen we melden dat er nu een kleine kolonie is, met minstens 8 geslaagde broedgevallen, mogelijk 10. Toch goed nieuws voor een soort die zware klappen krijgt door het vogelgriepvirus. We schatten dat er 5 à 6 broedgevallen van
bruine kiekendief zijn in de regio, de meeste in de Scheldevallei, eentje aan de Leie. In de Brielmeersen in Deinze zijn er 6 nesten van
ooievaar.
Juli is op vogelvlak meestal een kalme maand. De najaarstrek komt wel al stilletjes op gang. De
gierzwaluwen beginnen al met hun terugtrek. Maar vooral steltlopertjes kunnen we al zien bewegen. Zo werden deze maand al enkele
bos-,
groenpoot- en 1
zwarte ruiter gezien.
Op de Callemoeie zat een
geoorde fuut en vlogen 2
koereigers (NVW) over. Bij Bachte-Maria-Leerne werden er zelfs 5 opgemerkt (KVE, VLO). Ook
purper-,
grote zilver- en 2
kleine zilverreigers werden gezien.
Havik werd gezien in Michelbeke. Een
blauwe kiekendief, toch uitzonderlijk in de zomer, vloog over Nukerke (DGE). Een mannetje
GRAUWE KIEKENDIEF vloog over Welden (GGR).
Rode wouw vloog over Velzeke en
zwarte wouw werd 3 keer gezien. De
Amerikaanse zeearend, die met dat lintje, werd ook weer enkele in de regio gespot. In Deinze kwam een
HOP (Sofie, TVDP) op bezoek. In de voorbije 9 jaren lukte het telkens om er minstens eentje te zien in VA+. 3
Appelvinken vlogen over Opbrakel (BWI) en een juveniel werd dood gevonden in de buurt van Bos Terrijst (DGE).
De najaarstrek schakelt in augustus een versnelling hoger, vooral opbouwend naar het einde van de maand toe. Het is ook een prima maand om enkele zeldzaamheden te ontdekken.
Haast alle reigersoorten werden deze maand ook gezien in de regio. In Zingem zaten een ad. en juv.
KWAK (JDK, JDM), in Deinze een juv (EVH). In de Heurnemeersen kwam een
koereiger (ADV) op bezoek. Er waren in totaal 6 waarnemingen van
purperreigers , waarvan één groepje van 3 over het Paddenbroek (TLI, LDC). Ook
grote en
kleine zilverreiger werden genoteerd.
Zwarte ooievaars vlogen over Franskouter (2ex, HVE), Boekel (1ex, LNE) en Rozebeke (2e, HVE). Ook de gewone
ooievaar werd op trek gezien met als grootste groep een van 35 ex over Ouwegem (TDH).
Over Opbrakel vloog een
visarend (SDB). In Gavere werd een
GRIJZE WOUW gezien (WDM) die later die dag nog werd teruggezien in Zwalm. Deze soort neemt langzaamaan toe in ons land, al is het voor onze regio nog maar de 2e waarneming.
GRAUWE KIEKENDIEF in vrouwtjeskleed werd gezien over Franskouter (HVE) en de Langemeersen (DVDP).
Rode wouw vloog over Moldergem (HVE).
Zwarte over Franskouter (LNE) en Mater (IEN).
Havik werd genoteerd in Zingem en Zulzeke.
Ook de steltlopertjes winnen verder aan momentum in augustus met o.a. waarnemingen van
goudplevier,
bosruiter en
regenwulp (o.a. 15 ex over Mater - LDV). Eveneens leuk, onze vaste
pontische meeuw, de mankepoot, is terug uit zijn broedgebied. Klaar om hier langs de Schelde terug te komen overwinteren, tussen Kluisbergen en Oudenaarde (NGE).
De Callemoeie lokte
geoorde fuut en
zwarte stern. Maar de trekpleister was uiteraard de eerstejaars
DRIETEENMEEUW. Ontdekt door EDV, eerst op naam gebracht door JDW . Deze typische zeevogel is zeer zeldzaam in het binnenland. Ze kunnen soms eens opduiken na een storm. Enkele dagen voor de ontdekking was er ook een stevige NW-wind op zee. Het is nog maar de 2e waarneming deze eeuw van de soort in onze regio.
Een grote verrassing was de ontdekking van een juv.
grote zaagbek op het Dal in Heurne (DDG). De allereerste zomerwaarneming van deze soort in VA+. De eerste én enige
zomertortel van dit jaar werd gezien in Wortegem aan het Bouvelobos (FLI). Oehoe werd gehoord in Ronse. In Zingem werd een
GRASZANGER ontdekt (PHO), een soort die het goed doet in ons land, maar in onze regio nog steeds zeer zeldzaam is.
DUINPIEPER wordt ook meer genoteerd, met 7 waarnemingen deze maand.
Kruisbekken trokken over Heurne (DDG). Een
bonte vliegenvanger werd gezien in het Kluisbos. Een fotogenieke
HOP, de tweede van dit jaar voor onze regio, werd ontdekt in Ename (AVB).
Foto: drieteenmeeuw aan de Callemoeie (BDE)